Opbrengsten & kosten vs Inkomsten & uitgaven
Bij de boekhouding hebben we het vaak over de balans, de winst-en-verliesrekening en het liquiditeitsoverzicht. Vooral bij de winst-en-verliesrekening en het liquiditeitsoverzicht maken we onderscheid tussen opbrengsten en kosten aan de ene kant en inkomsten en uitgaven aan de andere kant.
Inkomsten en uitgaven gaan over geldstromen. Het gaat hierbij dus over daadwerkelijk chartaal en giraal geld dat van eigenaar wisselt. Inkomsten en uitgaven komen terecht op het liquiditeitsoverzicht.
Soms is het zo dat de inkomsten en uitgaven in een periode eigenlijk niet bij deze periode horen. Een voorbeeld hiervan is een rekening die pas een maand later wordt betaalt. Soms is zelfs zo dat inkomsten of uitgaven hierdoor in een andere periode vallen dan waarin de jaarrekening wordt opgesteld. Als een product wordt geleverd in december met een leverancierskrediet van een maand zal deze worden betaalt in januari, dus in het volgende boekjaar.
Om dit te corrigeren bestaan er ook opbrengsten en kosten. Deze gaan over de periode waar geldstromen bij horen. Het gaat hierbij dus bijvoorbeeld over een verkoop of het gebruik van machines die mogelijk in een andere periode zijn verkocht of aangekocht. Opbrengsten en kosten komen terecht op de resultatenrekening.
Zowel inkomsten en uitgaven als opbrengsten en kosten kunnen effect hebben op de balans. Zo hebben inkomsten en uitgaven per definitie altijd invloed op het bank- of kassaldo en hebben kosten zoals afschrijvingen invloed op de waarde van vaste activa.
Niet allebei
De meeste inkomsten en uitgaven horen bij opbrengsten en kosten. Toch zijn er ook een aantal die geen tegenhanger hebben. Hieronder voor alle mogelijkheden een voorbeeld:
- Opbrengsten maar geen ontvangsten Een voorbeeld hiervan is stockdividend. Wanneer een onderneming stockdividend ontvangt uit een deelneming is dit een vorm van winst maar hiervoor ontvangt de onderneming geen geld, alleen aandelen.
- Ontvangsten maar geen opbrengsten Een voorbeeld hiervan is btw. De btw die wordt ontvangen over een verkoop heeft geen invloed op de winst maar wordt wel ontvangen en en bewaard voor de belastingdienst.
- Kosten maar geen uitgaven De meest bekende vorm hiervan zijn afschrijvingen. Afschrijvingen gaan over een waardevermindering. Dit wordt niet betaalt maar is alleen een veranderring op de balans. Voorafgaande aan de afschrijvingen is de vaste activa wel gekocht, dit is wel een uitgave.
- Uitgaven maar geen kosten Naast het afdragen van de eerder genoemde btw aan de Belastingdienst is het klassieke voorbeeld hiervan het aflossen van een lening. Hierbij verandert geld wel van eigenaar, maar aflossingen hebben geen effect op de winst omdat je feitelijk geld teruggeeft aan de persoon waarvan je het eerder hebt gekregen.