Economische multiplier
De economische multiplier geeft aan hoeveel het inkomen in een land stijgt voor elke euro aan overheidsbestedingen.
De overheidsbestedingen zijn terug te vinden in het keynesiaanse kruis als onderdeel van de bestedingslijn. De formule van de bestedingslijn is als volgt.
bestedingen = C0 + c(Y − B) + I0 + O
Wanneer je in deze formule O veranderd zal de lijn van deze formule naar boven of naar onder verschuiven in de grafiek.
De verandering van het inkomen geven we aan met ΔY*. De verandering van de overheidsbestedingen geven we aan met ΔO.
Als je goed kijkt zie je dat met de verandering van de overheidsbestedingen het inkomen meer stijgt. In letters:
ΔY > ΔO
Dit betekent dat, wanneer de overheid 1 euro uitgeeft de economie hier meer dan 1 euro voor terug krijgt. Dit noemen we de multiplier.
De multiplier kun je als volgt berekenen:
multiplier = ΔY*ΔO
Je kunt deze formule ombouwen om de stijging van het inkomen te berekenen:
ΔY* = multiplier × ΔO
Kettingreactie
De multiplier heeft een zichzelf versterkend effect. De stijging in bestedingen van de overheid hebben een vraag naar goederen vanuit de overheid als gevolg. Deze goederen worden geproduceerd door bedrijven die hiervoor arbeid nodig hebben. Deze arbeid wordt beloond met loon. Een deel van dit loon wordt weer geconsumeerd waardoor de vraag naar goederen verder stijgt, waardoor nog meer arbeid wordt gevraagd en loon verdiend. Een ander deel wordt afgedragen aan belastingen die door de overheid worden besteed en ook vraag naar goederen als gevolg hebben. Zo zorgt een enkele overheidsbesteding voor een kettingreactie van stijgingen van de vraag naar arbeid en inkomen en daardoor weer verdere vraag naar arbeid.