Marktevenwicht
Een economisch spel heeft een evenwicht. Dit evenwicht is een uitkomst waar de volgende bewering geldt:
De spelers maken de beste keuze gegeven de keuze van de ander.
Wanneer spelers een economisch spel spelen, kijken ze naar de keuzes die de andere speler kan maken en kiezen ze de beste keuze voor elke keuze van de andere speler. Dit moet omdat de spelers wederzijds afhankelijk zijn van elkaar.
Stel je voor dat er twee supermarkten bestaan: Super Blauw en Super Geel. Beide hebben een omzet van €10.000 per week. Beide supermarkten hebben uitgezocht dat wanneer zij de prijzen verlagen hun omzet stijgt naar €15.000. De andere supermarkt verliest dan wel klanten en krijgt slechts €4.000. Ze zien echter wel een probleem: verlagen ze allebei de prijs dan daalt de omzet van beide supermarkten naar €8.000.
Eerst vatten we de informatie samen:
- Twee opties: geen prijsverlaging of wel prijsverlaging.
- Beide geen prijsverlaging: €10.000
- Prijsverlaging: €15.000, andere supermarkt €4.000
- Beide wel prijsverlaging: €8.000
De opbrengstenmatrix ziet er dan als volgt uit:
| Super Geel | |||
| Geen prijsverlaging | Wel prijsverlaging | ||
| Super Blauw | Geen prijsverlaging | €10.000,€10.000 | €4.000,€15.000 |
| Wel prijsverlaging | €15.000,€4.000 | €8.000,€8.000 | |
We kijken nu eerst vanuit Super Blauw. Super Blauw kan in twee situaties terecht komen:
- Super Geel verlaagt zijn prijs niet
- Super Geel verlaagt zijn prijs wel.
We kijken eerst naar situatie één. In deze situatie verlaagt Super Geel de prijs niet. Er wordt dus gespeeld in kolom 1: geen prijsverlaging. De afweging van Super Blauw is als volgt:
| Super Geel | |||
| Geen prijsverlaging | Wel prijsverlaging | ||
| Super Blauw | Geen prijsverlaging | €10.000,€10.000 | €4.000,€15.000 |
| Wel prijsverlaging | €15.000,€4.000 | €8.000,€8.000 | |
Je ziet nu dat Super Blauw de keuze heeft uit wel prijsverlaging met een uitkomst van €15.000 en geen prijsverlaging met een uitkomst van €10.000. Wanneer Super Geel gaat voor geen prijsverlaging zal Super Blauw dus gaan voor wel prijsverlaging.
Je kunt hetzelfde doen voor de situatie twee. Je krijgt dan de volgende afweging:
| Super Geel | |||
| Geen prijsverlaging | Wel prijsverlaging | ||
| Super Blauw | Geen prijsverlaging | €10.000,€10.000 | €4.000,€15.000 |
| Wel prijsverlaging | €15.000,€4.000 | €8.000,€8.000 | |
Gegeven de keuze van Super Geel voor wel prijsverlaging zal Super Blauw kiezen voor wel prijsverlaging.
Je kunt dit ook doen voor Super Geel. Ook Super Geel heeft twee situaties, namelijk:
- Super Blauw verlaagt zijn prijs niet
- Super Blauw verlaagt zijn prijs wel.
Je krijgt nu de volgende twee afwegingen:
| Super Geel | |||
| Geen prijsverlaging | Wel prijsverlaging | ||
| Super Blauw | Geen prijsverlaging | €10.000,€10.000 | €4.000,€15.000 |
| Wel prijsverlaging | €15.000,€4.000 | €8.000,€8.000 | |
| Super Geel | |||
| Geen prijsverlaging | Wel prijsverlaging | ||
| Super Blauw | Geen prijsverlaging | €10.000,€10.000 | €4.000,€15.000 |
| Wel prijsverlaging | €15.000,€4.000 | €8.000,€8.000 | |
Gegeven de keuze van Super Blauw voor geen prijsverlaging zal Super Geel kiezen voor wel prijsverlaging. Gegeven de keuze van Super Blauw voor wel prijsverlaging zal Super Geel kiezen voor wel prijsverlaging.
We kunnen nu de afwegingen van beide spelers verwerken in de tabel. Dit doen we door de bedragen die horen bij de keuzes die de spelers maken te onderstrepen, ofwel alle bedragen die eerder op deze pagina groen zijn gemaakt. We krijgen nu de volgende tabel:
| Super Geel | |||
| Geen prijsverlaging | Wel prijsverlaging | ||
| Super Blauw | Geen prijsverlaging | €10.000,€10.000 | €4.000,€15.000 |
| Wel prijsverlaging | €15.000,€4.000 | €8.000,€8.000 | |
Een marktevenwicht is een punt waarop beide bedragen zijn onderstreept. Op dit punt maken beide de keuze voor deze uitkomst gegeven de keuze van de ander. Een spel zal dus ook altijd uitkomen op een evenwicht.